Sultan  Galiyev ( 13.7.1882) Sosyalist Tatar Lider siyaset adamı yazar, kuramcı 1917 Bolşevik devriminin Lenin-Stalin-Troçki ile birlikte dört büyüklerinden biri. Kazanlı Tatar Türk'ü ve Müslüman kökenli bir marksist. 13 Temmuz 1882 tarihinde Başkırdistan'ın Sterlitamak bölgesindeki Krımsakaly kasabasına bağlı Elimbetova köyünde doğdu. İlk eğitimini öğretmen olan babasından aldıktan sonra Kazan'daki Tatar Pedagoji Enstitüsü'ne girdi. Okulu bitirdikten sonra bir süre öğretmenlik yaptı. Ufa Belediye Kütüphanesi'nde çalışmaya başladı. Çeşitli gazetelerde çalıştı. 1915'te öğretmenlik mesleğine geri döndü. Bakü'de Azerbaycan Ulusal Hareketi'ne katıldı. 1917 Şubat Devrimi esnasında Bakü'deydi. Müslüman Kongresi Yürütme Komitesi Sekreterliği için çağrılmış olduğu Moskova'ya gitti. Kongrenin bitiminden sonra Kazan'a geçti. Kazan'da Müslüman Sosyalist Komitesi'ne katıldı (Muskom). Bu komitenin lideri Molla Nur Vahitov'du. İleride Galiyev'e rehberlik edecekti. 1917 yılında Rus Komünist Partisi'ne girdi. Komünist Parti hiyerarşisi içinde en yüksek dereceli Müslüman haline geldi. 1918 yılında Molla Nur Vahitov Çek lejyonerleri tarafından öldürüldü. Politik olarak önü açıldı. Fakat Vahitov'un öldürülmesi S.Galiyev'in mücadelede yalnız kalmasına da neden oldu. Komünist Parti içerisinde daha ziyade Müslümanlarla ilgili görevleri üstlendi. Bu görevler Merkezi Müslüman Komiserliği üyeliği, Müslüman Askeri Kollegiyumu başkanlığı, Narkomats'ın resmi yayın organı Jizn Natsionalnostey'in editörlüğü idi. Komünist Parti içinde sağlam bir yere sahipti ve devrimde en önlerde yer almıştı. 1923 yılında ilk defa tutuklandığında devrime yaptığı bu hizmetler nedeniyle serbest bırakıldı. Rus liderler arasında Lenin'in hastalanmasından sonra egemenlik mücadelesi başladı. Stalin bu mücadeleyi kazanan kişi oldu. Stalin bu mücadele sırasında Sultan Galiyev'i de kendisine rakip olarak gördü. Bu durum, Galiyev'in karşı-devrimci, burjuva milliyetçisi suçlamalarına maruz kalmasına yol açtı. 28 Ocak 1940 tarihinde Moskova'da kurşuna dizilerek öldürüldü. HAKKINDA YAZILANLAR Sultan Galiyev Erol Cihangir İrfan Yayınevi 256 sayfa 3.HAMUR; 13,5x19,5 cm KARTON KAPAK ISBN: 9753710240 Dili:Türkçe Çalışma sahası olarak seçtiğimiz "Sultan Galiyev ve Koloniler Enternasyonali" tezi, 1917 Bolşevik Devrimi ile, devrimi takibeden yıllarda eylem ve kuramlarıyla bir dönemin adı olmuştur. Bolşevik Devrimi içinde ilk muhalefet hareketi olmanın ötesinde, Türk halklarının geleceği, sömürge ülkelerin Batı karşısında konumları ve Bolşevik Tarihi içinde de Sultan Galiyev adı uzun zaman kendinden söz ettirdiği gibi halen de söz ettirmektedir. www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)