|
İbrahim Rahim
gazeteci, yazar
Özbek Edebiyatı
1916 yılında Fergana ili Kuva ilçesi Saykeldi köyünde doğdu. Okulu bitirince öğretmenlik yaptı. "Kolhoz Yoli", "Yaş Leninçi" gazetelerinde (1933-1937) memur ve bölüm müdürü olarak çalıştı. 1937-1940 yılları arasında Sovyet ordusunda görev yaptı. Savaş başladığında savaşlara katıldı ve 1946 yılında yurduna döndü. Cumhuriyet Radyosu'nda çalıştı. Daha sonra Moskova Yüksek Parti Mektebi'nde okudu (1947-1950).
Sonra "Kızıl Özbekistan" gazetesinde(Partinin ve hükümetin resmi gazetesi) bölüm müdürü, baş yazar (1950-1961), Özbekistan Gazeteciler Cemiyeti başkanı (1957-1963), "Özbek film" film stüdyosu direktörü (1962-1966) oldu. "Gülistan" dergisi baş yazarı(1966-1969), Moskova'daki "Literaturnaya Gazeta"nın Özbekistan'daki muhabiri, (1969-1971), "Muştum" dergisinin başyazarı (1971-1982) olarak çalıştı.
1937 yılından itibaren eserleri yayınlanmaya başladı. Sınır koruyucularının hayatlarını anlatan "Bahadır" adlı hikâyesi, 1939'da yayınlandı. Daha sonraki yıllarda savaş konusunda hikâye ve denemeler yazdı.
İlk romanı, 1953 tarihli "Hayat Bulaklari" (Hayat
Pınarları)'dır. 1958 yılında, bu eserini yeniden işleyip "İhlas" adıyla tekrar yayınladı. Diğer romanları şunlardır. 1956 tarihli "Çın Muhabbet"(Gerçek Sevgi), 1964 tarihli "Takdir" (Kader), 1971 tarihli "Fidailer" ile "Tinimsiz Seher" (Hareketli Şehir), 1985 tarihli "General Ravşanov"... Bu eserlerin çoğu, savaş ve cephenin gerisindeki yurtta kalan insanların çektiklerini anlattı.
"Tinimsiz Seher" romanında ise, 1966'daki Taşkent depremi ve deprem sonrası azap çekenler, şehrin yeniden kuruluşu, toplumların dostluğunu ele aldı.
"Takdir" romanında, Taşkent'in yeniden kuruluşunu anlattı. "Akıbet" romanına Cumhuriyet Devlet Ödülü verildi(1983).
Bir kaç uzun hikâyesi (povest) de okuyucuya ulaştı. 1960 tarihli "Hilala", "Alav-kar" (Alevkâr), 1967 tarihli "Sen Tuğılgen Kün" (Senin Doğum Günün), 1970 tarihli "Mefigülik Koşıği" (Sonsuzluk Şarkısı) gibi uzun hikâyeleri yayınlandı. Bu eserlerinde röportaj özellikleri baskındır.
Bazı filmi senaryoları da yazdı. Onun 1961 tarihli "Zengari alav kişileri" (Mavi Ateş Adamları) ve "Kalbinde Kuyaş" (Kalbinde Güneş),1969 tarihli "Ferhadnin Cesareti" (Ferhat'ın Cesareti) filmleri, 1970'Ii yıllarda beğenilerek seyredilen Özbek filmlerindendir.
"Gülistan" dergisinde baş yazar iken, o zamanlar araştırılan konularda, tarih ve geçmiş kahramanlar, özellikle de Timur'un hayatını anlatan ve Alihan Sağuniy'in Özbek Türkçesine tercüme ettiği "Temür Tüzükleri" (Timur Yasaları)nin yayınlanması, cumhuriyet kültür hayatında büyük yankı uyandırdı.
Edebiyat ve kültür alanlarındaki hizmetlerinden dolayı da "Özbekistan'da Hizmet Veren San'at Erbabı" (1966), 1980'li yıllarda ise Özbekistan Halk Yazarı unvanına layık görüldü.
"Çakmak", "Canim Fida" (Canım Feda) adlı dramaları da cumhuriyet tiyatrolarında sergilendi. Yazarın romanları, uzun hikâyeleri ve denemeleri Özbek Türkçesi ve Rusça olarak tekrar tekrar yayınlandı. Diğer komşu lehçe ve dillere tercüme edildi.
HABER
Özbek yazar İbrahim Rahim'in eseri İŞADAMI’NIN KISMETİ yayınlandı
İbrahim Rahim’in ‘İşbilermen Kısmeti’ adlı öyküsü, Özbekistan’ın Fergana bölgesinde geçiyor. Eserde müteşebbis işadamı İbrahimcan Kerimov’un hayat hikayesi anlatılmıştır.
Kahramanımız Sovyet döneminin bütün baskıcı ve ırkçı yaklaşımla-rına maruz kalanların temsilcisi gibidir. Moskova’dan gelenlerin yerel halka yaklaşımını ve baskısını bütün boyutlarıyla yaşamıştır.
‘İşadamı’nın Kısmeti’ sosyalizm idealinin Özbekistan pratiğinde başarısızlık nedenleri üzeri-ne gözlemler içerir.
İbrahim Rahim, 70 yıllık baskının sona erişini başının üzerindeki Demokles’in Kılıcı’nın kalkması olarak yorumlar.
İŞADAMI’NIN KISMETİ
‘İşbilermen Kısmeti’
Yazan: İbrahim Rahim
Aktaran: Abdurrahman Akdüzen
Biyografi Net Yayınları
Ebat: 19.5 x 13.5
Sayfa: 124
ISBN : 978-605-62521-7-4
ÇAĞDAŞ ÖZBEK EDEBİYATI
www.biyografi.net (Binlerce Biyografi) |
|
|
|