biyografi.net: İbrahim Atabey

İbrahim Atabey

Türk Yurdu Dergisi Genel Yayın Yönetmeni

akademisyen, yazar, editör

1963 yılında Adana'nın Ceyhan ilçesi Kösreli köyünde doğdu. İlk ve orta öğrenimini Ceyhan ve Erdemli'de tamamladı. 1986'da Hacettepe Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun oldu. Gazi Üniversitesi'nde 1989'da yüksek lisansı (Türkiye Türkçesinde Cümle Bağlayıcıları), 1998'de doktorayı (Kırgız Türkçesi ile Türkiye Türkçesinin Kelime Grupları Bakımından Karşılaştırılması) tamamladı.

1986–1988 arasında Ankara Üniversitesi, TÖMER’de; 1988–2004 arasında Hacettepe Üniversitesi, Yabancı Diller Yüksek Okulu, Türkçe Biriminde; 2004–2009 arasında Başkent Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Türkçe Eğitimi Bölümünde çalıştı. 2009’dan beri Gazi Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümünde öğretim üyesi olarak çalışmaktadır.

Üniversite öğrenciliği sırasında, arkadaşlarıyla birlikte Ankara’da Nilüfer edebiyat dergisini çıkarmıştır. Evli ve üç çocuk babasıdır.

Verdiği Dersler:

Türkiye Türkçesi Dil Bilgisi, Türk Dili ve Kompozisyon, Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi, Tarihî Türk Lehçeleri, Kırgız Türkçesi Dil Bilgisi, Kırgız Edebiyatı Tarihi.

Çalışmaları:

a) Kitap
1. KASIMBEK, Tölögön, Kırılan Kılıç I (Han Sarayı), (Kırgız Türkçesinden akt.: Dr. İbrahim Atabey ve Dr. Saadettin Koç), Yargı Yay., Ankara 2003.
2. KASIMBEK Tölögön, Kırılan Kılıç II (İsyan), (Kırgız Türkçesinden akt.: Dr. Saadettin KOÇ ve Dr. İbrahim ATABEY), Yargı Yay., Ankara 2004.

b) Kitap içinde bölüm

1. “Dil” (s. 3–11), “Kültür” (s. 12–13), “Dil ve Kültür” (s. 13–22), “Türkçenin Dünya Dilleri Arasındaki Yeri” (s. 22–24), “Türklerin Kullandığı Alfabeler” (s. 24–26), “Türk Dilinin Tarihî Gelişimi” (s. 27–50), “Türk Dilinin Yayıldığı Alanlar” (s. 50–51), “Çağdaş Türk Lehçelerinden Örnekler” (s. 51–56); “Cümle Bilgisi” (s. 207–237), Üniversiteler için Türk Dili ve Kompozisyon Bilgileri, 4. Baskı, Yargı Yay., Ankara 2007.
2. “Ek Bilgisi” (s. 105–133), “Kelime Bilgisi” (s. 134–145), “Sözdizimi” (s. 146–178), Başkent Üniversitesi, Üniversiteler için Türk Dili Ders Kitabı, Başkent Üniversitesi Yay., Ankara 2005.
3. “Irak Türkmen Edebiyatı”, Türk Edebiyatı Tarihi, C. 4, T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara 2006: 669–675 (ISBN: 975-17-3198-4).

c) Makale

1. “Türkçede Cümle Bağlayıcıları”, Fokloristik Prof. Dr. Umay Günay Armağanı, Ankara 1996: 247–265.
2. “Manas Destanı’nda Adı Geçen Kırgız Çocuk Oyunları”, Fokloristik Prof. Dr. Dursun Yıldırım Armağanı, Ankara 1998: 313–320.
3. “Kırgızistan Gramerciliğinde Kelime Grubu Anlayışı”, Türk Dünyası Dil ve Edebiyat Dergisi, Güz II, Sayı: 12/2, 2001: 591–598.
4. “Ettirgenlik Ekleri ve Türkçe Sözlük’ün Ettirgen Fiiller Açısından Değerlendirilmesi”, Türkiyat Araştırmaları, S. 2, Bahar 2005: 13–54.
5. “Sıfatı ve Zarfı Nitelendiren Kelimelerin Türü”, Edebiyat ve Dil Yazıları, Mustafa İsen’e Armağan, Ankara 2007: 55–58.
6. “Cümle Bağlayıcıları ve Türkiye Türkçesindeki Kullanımı”, Turcology in Turkey. Selected papers. Edidet by László Károly, paper selected by Nurettin Demir & Emine Yılmaz. Szeged. 2007. (Studia uralo-altaica 47.): 39-54.
7. “Türk Milletinin Geçmişine de Geleceğine de Gül Atan Vahabzade”, Türk Yurdu, S. 259, Mart 2009: 107–108.
8. “Türk Yurdu’ndaki Dil Yazıları–1 (1911–1918)”, Türk Yurdu, S. 282, Şubat 2011: 86–101.
9. “Türk Yurdu’ndaki Dil Yazıları–2 (1924–1931)”, Türk Yurdu, S. 284, Nisan 2011: 258–268.
10. “Türk Dil Kurumu”, Türk Yurdu, S. 286, Haziran 2011: 157–165.

ç) Tanıtma ve Değerlendirme

1. “Türkçe-Özbekçe, Özbekçe-Türkçe Sözlük”, Anayurttan Atayurda Türk Dünyası, Y 2, C 2, S 6, Haziran 1994: 71–72.
2. “Özlem Deniz Yılmaz, 2009, Türkiye Türkçesinde Eylemsi”, Dil Araştırmaları, Avrasya Yazarlar Birliği Yay., S 7, Güz 2010: 173–175.

d) Bildiri

1. “Türkiye Türkçesinde Ettirgen Çatılı Fiiller ve Türkçe Sözlük’ün Bu Açıdan Değerlendirilmesi”, Uluslararası Sözlük Bilimi Sempozyumu, 20–21 Mayıs 1999, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Gazimağusa, KKTC.
2. “Yazım Kurallarındaki Değişikliklerin Türkçe Eğitim ve Öğretimine Etkileri”, I. Büyük Türk Dili Kurultayı, 26–27 Eylül 2006, Bildiri Kitabı, Bilkent Üniversitesi, Ankara 2006: 604–607.
3. “Türkçe Eğitiminin Batı Trakya’daki Sorunları”, 5. Uluslararası Batı Trakya Türkleri Kurultayı, 15–17 Eylül 2006, Batı Trakya Türkleri Dayanışma Derneği, İstanbul.
4. “Ders Kitaplarındaki Dil Bilgisi Konularının Bilgi ve Tanım Tutarlılığı”, Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi “ICANAS 38”, 10–15.09.2007, Ankara.
5. “Türkiye Türkçesindeki Yan Cümlelerde Görülen Çeşitlenmeler”, II. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı (İhsan Doğramacı’ya Armağan), 25–30 Eylül 2007, Bilkent Üniversitesi ve Manas Üniversitesi, Bişkek-Kırgızistan, Ankara 2007: 343–349.
6. “Türkiye Türkçesinde Ek ve Dizim”, III. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı 25–28 Eylül 2008, Bildiri Kitabı, Bilkent Üniversitesi ve Lefke Avrupa Üniversitesi, Lefke, KKTC 2008: 493–500.
7. “Ad Tamlaması Etrafında Oluşan Çelişkiler ve Bunların Türkçe Eğitimine Yansımaları”, VI. Uluslararası Türk Dili Kurultayı, 20–25 Ekim 2008, TDK, Ankara.
8. “Ek ve Anlamın Nesne ve Tümleci Belirlemesi”, I. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu, 20–21 Kasım 2008, Başkent Üniversitesi ve TDK, Ankara.
9. “Mehmet Akif ve Türk Dili”, İstiklal Marşı Şairimiz Mehmet Akif Ersoy Paneli, 12 Mart 2009, Başkent Üniversitesi, Ankara.
10. “Türkiye Türkçesinde İşteşlik Çatısının Anlam Özellikleri”, IV. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı 26 – 28 Eylül 2009, Bilkent Üniversitesi ile Kırım Devlet Mühendislik ve Pedagoji Üniversitesi, Ak Mescit-Kırım.
11. “Türkiye Türkçesindeki Fiilimsilerin Türk Soylulara ve Yabancılara Öğretimi” V. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı Bildirileri, 25–28 Eylül 2010, İhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesi ve Sofya Üniversitesi, Kırcaali-Bulgaristan, Ankara 2010: 165–170.
12. “Köktürk, Kırgız ve Türkiye Türkçesi Çerçevesinde İsim Tamlaması ve Öğretimi”, 9. Uluslararası Dünyada Türkçe Öğretimi Sempozyumu, 12–14 Mayıs 2011, Ankara Üniversitesi TÖMER ve Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi, Bişkek-Kırgızistan.
13. “İsim Tamlaması ile Sıfat Tamlamasında Türkiye Türkçesinin Tercihi”, VI. Uluslararası Büyük Türk Dili Kurultayı, 26 – 28 Eylül 2011, İD Bilkent Üniversitesi Erzurum Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.

e) Radyo Programı

1. Türkiye’nin Sesi Radyosu, “Türkçe Öğrenelim” (Bu program, bir komisyonla birlikte, yurt dışındaki Türk çocuklarının Türkçelerini geliştirmelerine yönelik oyun metinleri hâlinde 117 adet hazırlanmış ve on beş dakika süreyle 30.9.1987 – 30.6.1988 tarihleri arasında yayımlanmıştır.)

f) Gezi Yazısı

1. “Kırgız Türkleri ile Bir Ay”, Kanat Kültür ve Edebiyat Dergisi, Sayı: 4, Eylül 1992, s.31.
2. “Yenice Güzellemesi”, Yenice 96, Aralık 1996, s.51–52.

Elmek: [email protected]