Ali Şir Nevai
şair, yazar



1441 yılında Herat’ta doğdu. Timur Han'ın soyundan gelmektedir. Sultan Hüseyin Baykara’nın sütkardeşi çocukluk arkadaşıdır. Gençliği Meşhed, Herat ve Semerkand şehirlerinde geçti. Hüseyin Baykara Herat’ı aldıktan sonra (1469); Ali Şir Nevai otuz iki yıl Baykara’nın yanında önemli bürokratik görevlerde bulundu. Sanat ve siyaset alanlarında sözü geçen kişilerden biri oldu. Ailesi çok zengin olduğu için devlet görevlerinden aylık almazdı. 1501 yılında vefat etti. Herat’ta kendi yaptırdığı türbeye gömüldü.




Sanatının Özellikleri

Ali Şir Nevai, eserlerinde Türk milli kültürünü belirmeye çalışmıştır. Türkçeye büyük önem vermiş, Türk dilinin gelişmesi için güçlü bir çaba göstermiştir. Yaşadığı dönemde Farsça şiir yazma modasına karşı durmakla kalmamış, Türkçenin şiir dili olması için çok çalışmış, Türk dilinin Farsça’dan üstün olduğunu ispatlamıştır.

Horosan’da açtığı sanat çığırı, bütün Türk dünyasında yayılmış, eserleri Anadolu, Rumeli, Kırım, Azerbaycan, İran, Irak ve Hindistan Türkleri arasında yüzyıllar boyunca hayranlıkla okunmuştur.


ESERLERİ:

1.Muhakemet-ül-Lügateyn (İki Sözlüğün Yargısı) Türkçenin Farsça’dan üstün olduğunu ispatlayan)

2.Mecalis-ün-Nefais (Nefis Meclisler)
Türk edebiyatında yazılmış ilk şairler tezkiresi.

3.Mizan-ül-Evzan (Ölçülerin Tartısı)
Türklerin kullandığı nazım ve musiki biçimlerini anlatır.

4.Ferhad ü Şirin (Ferhat ve Şirin)

5.Leyla ü Mecnun (Leyla ve Mecnun)

6.Sedd-i İskender

7.Çocukluk, gençlik, orta yaş ve ihtiyarlık çağlarındaki şiirlerini ayrı ayrı topladığı dört Divan, ayrıca Farsça şiirlerini topladığı bir başka divanı daha vardır. Beş mesnevinin bir araya gelmesinden doğan Türk Edebiyatındaki ilk hamse sahibi de Ali Şir Nevai’dir.




HABER

Ali Şir Nevaî Sempozyumu

Fatih Üniversitesi Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Bölümü'nün öncülüğünde bu yıl ilki gerçekleştirilecek "Avrasya'ya Yön Veren Şahsiyetler" sempozyumunun başlığı, "Doğumunun 570. Yılında Ali Şir Nevâi."

İki gün sürecek etkinlik, Türk dünyası büyüklerine saygı göstermeyi ve onların ilmî mirasına sahip çıkmayı amaçlıyor. Sempozyumda Nevâi'nin Türk milletinin maneviyatı, kültürü ile dil ve edebiyatına katkıları işlenecek. Açış konuşmasını Prof. Dr. Kemal Eraslan'ın yapacağı sempozyumun sonuç bildirisi ise bütün Türk dünyasına duyurulacak. Sempozyum, Fatih Üniversitesi'nin Büyükçekmece Kampüsü'nde yarın saat 09.00'da açış konuşması ile başlayacak. İki ayrı salonda altı oturum yapılacak. Ali Şir Nevaî'nin Etkilendiği Kaynaklar ve Etkileri, Ali Şir Nevaî'nin Türk Dili ve Kültürüne Katkıları, Ali Şir Nevaî İle İlgili Çalışmalar ve Ali Şir Nevaî'nin Hamseciliği ve Türk Nazmının Gelişimi gibi başlıklar altında konuşmacılar bildiri sunacak. İstanbul Üniversitesi, Özbekistan Başkonsolosluğu, Türk Dünyası Belediyeler Birliği ve Diyalog Avrasya dergisinin desteğiyle hayata geçirilen program, cumartesi günü kültürel geziyle son bulacak.
23.02.2012







www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)