Memduh Şevket Esendal ( 29.3.1883)- (16.5.1952)
siyaset adamı, yazar



29 Mart 1883 tarihinde Tekirdağ Çorlu'da doğdu. Çiftçilikle uğraşan ailesinin maddi sıkıntıları nedeniyle hiçbir okuldan mezun olamadı.

1906 yılında katıldığı İttihat ve Terakki'de 1908'de müfettiş oldu. Çok genç yaşlarda politika işleriyle uğraşmaya başladı.

İttihat ve Terakki Fırkası'nda Kara Kemal'in siyasi cephe yardımcılığını üstlendi. Mütareke'de İtalya'ya kaçtı. İzmir'in işgalinde geri döndü.

1919 yılında Ali İhsan Bey'le birlikte Mesleki Temsil Programını hazırladı. Bu görüşü Halk ve Meslek dergilerinde işleyerek Cumhuriyet dönemine taşıdı.

Milli Mücadele'de Mustafa Kemal' çizgisine katıldı. 1920'de Azerbaycan Cumhuriyeti nezdinde hükümet temsilcisi olarak görevlendirildi. 1924 yılında Rusların Azerbaycan Cumhuriyeti'ni lağvetmesi üzerine İstanbul'a döndü.

Galatasaray ve Kabataş Liselerinde tarih ve coğrafya öğretmenliği yaparak geçimini sağladı. 1925 yılında Tahran elçiliğine atandı.

1925'de Mesleki Temsil görüşünü benimseyen eski arkadaşlarıyla birlikte Meslek gazetesini çıkardı.

1930 yılında Elazığ'dan milletvekili seçildi. 1933 yılında memur-milletvekili olarak Kabil, ardından Moskova Büyükelçisi olarak görevlendirildi.

1941 yılında Bilecik milletvekili olarak yeniden Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne döndü.

Bir yıl sonra da 1945 yılına kadar sürdüreceği Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreterliği'ne getirildi.

1945 yılında Japonya ile ilişkilerin kesilmesi, Almanya ile Japonya'ya savaş ilanı konularında TBMM'ne verilen önergelere imza koydu.

1945'de CHP Genel Sekreterliğinden ayrıldı. 1947'de Recep Peker'e kırmızı oy veren 35. kişi arasında yer aldı. CHP'nin 7. Kurultayı'nda liberal politikacılar kuşağının öne çıkmasına katkıda bulundu.

Son yıllarında aktif siyaseti bıraktı. Eski öykülerini derleyip yayınladı ve yeni öyküler yazdı.

Farsça, Fransızca ve Rusça biliyordu.

16 Mayıs 1952 tarihinde Ankara'da vefat etti.

ESERLERİ:

Hikaye:

Hikayeler (Birinci kitap 1946 - İkinci Kitap 1946. Bu kitaplar Otlakçı ve Mendil Altında adlarıyla Dost yayımlarınca yeniden basıldı 1958), Temiz Sevgiler (1965), Ev Ona Yakıştı (1972).

Roman:

Miras (1925 - Mustafa Memduh adıyla Meslek gazatesinde 38 tefrika), Ayaşlı ve Kiracıları (1934), Vassaf Bey (1938).




www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)