Molla Hüsrev
Osmanlı Devleti'nin Üçüncü Şeyhülislamı


müderris, şeyhülislam


Fatih Sultan Mehmet'in Hocası



Sivas ile Tokat arasında bulunan Kargın köyünde doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. İsmi, Muhammed bin Feramuz bin Ali Rumi’dir.

Molla Hüsrev, Burhaneddin Haydar Hirevi ve zamanın diğer alimlerinden ilim tahsil etti. Önce Edirne Şah Melik Medresesi'nde sonra da kardeşinin vefatıyla boşalan Çelebi Medresesi'nde müderrislik yaptı.

Sultan İkinci Murat Han devrinde Varna Savaşı'ndan önce 1429 yılında kazaskerliğe tayin edildi. Fatih Sultan Mehmet tahta geçince de bu vazifeye devam etti.

Sultan İkinci Murat memleketi iç ve dış huzura kavuşturduktan sona tahttan çekildi. Yerine oğlu Fatih Sultan Mehmet’i oturttu. Ancak düşmanlar, sultanı çocuk yaşta görüp sefer hazırlıklarına başladı. Bunun üzerine İkinci Murat Han tekrar tahta geçti ve Fatih Sultan Mehmet’i Manisa’ya gönderdi.

İlim adamlarının çoğu birer bahaneyle Manisa’ya gitmek istemedi. Molla Hüsrev kazaskerlikten istifa ederek şehzade ile birlikte Manisa’ya gitmeye karar verdi.

Fatih tahta geçince, Molla Hüsrev de Sultan’ın yanına geldi. İstanbul’un fethinden sonra Galata ve Üsküdar kadılıklarına tayin edildi. Ayasofya müderrisliğini de yürüttü.

Bir ara Bursa’ya gidip medrese kurdu ve ilim öğretmekle meşgul oldu.

Bu sırada Fatih Sultan Mehmet Han tarafından İstanbul’a davet edilen Molla Hüsrev, İkinci Osmanlı Şeyhülislamı Fahreddin-i Acemi’nin vefatı üzerine 1460 yılında şeyhülislamlığa tayin edildi.

Devletin bu üstün makamında 20 sene adaletle vazife yaptı.

Fatih, Molla Hüsrev’den söz ettiği zaman; “Zamanımızın Ebu Hanifesi’dir” diyerek takdir, teveccüh ve sevgisini belirtti.

Molla Hüsrev birçok talebe yetiştirdi. Fıkıh alimi ve şair olarak şöhret yaptı.

1480 yılında İstanbul’da vefat etti. Cenaze namazı, Fatih Camii’nde kılındı. Bursa’ya götürülüp Emir Sultan’ın doğusunda kendi yaptırdığı medresenin bahçesine defnedildi.

ESERLERİ:

1) Ed-Dürer-ül-Hükkam fi Şerhi Gurer-il-Ahkam:
Fıkıh ilmine dair olan ve sık sık müracaat edilen bu en önemli eseri, asırlardır. Osmanlı medreselerinde şerhleriyle beraber ders kitabı olarak takip edilmiştir. Molla Hüsrev’in 1477 yılında FatihSultan Mehmet Hana takdim ettiği bu eserin asıl nüshası İstanbul Köprülü Kütüphanesinde mevcuttur.
2) Şerh-ul-Miftah
3) Şerh-ut-Telvih
4) Şerh-i Usul-ül-Pezdevi
5) Haşiyetü Evail-i Tefsir-i Kadı Beydavi
6) Haşiyet-ü Mutavvel li-Teftazani
7) Mir’at-ül-Usul fi Şerh-i Mirkat-il-Vüsul
8) Nakid-ül-Efkar fi Redd-il-Enzar
9) Şerh-u Telhis-i-Miftah lil-Kazvini





Molla Hüsrev'in Özellikleri

Molla Hüsrev orta boylu, gür sakallı ve heybetli bir zattı.

Kıymetli elbise giyerdi ve tevazu sahibiydi.

Molla Hüsrev; güzel ahlak, vakur, yüksek ilim ve İslam dinine uymaktaki titizliğiyle halkın ve devlet adamlarının sevgisini kazandı.

Bu büyük alim yalnızlığı ve kendi işini kendisi görmeyi severdi.

Konağında hizmetçileri olduğu halde hiç birini kendi hizmetinde kullanmaz odasını kendi süpürür, lambasını kendi yakardı.








www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)