Şükrü Kaya
milletvekil, bakan, siyaset adamı



1883 yılında İstanköy adasında doğdu. İlk ve ortaöğrenimini doğduğu yerde yaptı. Midilli İdadisi'ni bitirdi. İstanbul'a giderek Galatasaray Sultanisi'ne girdi. Burada okurken aynı zamanda Hukuk Mektebi’ne devam etti. 1908 yılında Hukuk Mektebi'ni bitirince Paris'e gitti, burada Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Türkiye'ye dönünce Hariciye Nezaretinde katiplikle devlet hizmetine başladı. Mülkiye müfettişi oldu. Aşiretler ve Göçmenler (Aşair ve Muhacirin) Genel Müdürü oldu. Mülkiye Müfettişi olarak Anadolu'da ve Irak'ta bulundu. Sonra görevinden ayrılarak İzmir'e gitti. Buca Sultanisi’nde bir süre öğretmenlik yaptı. Mondros Mütarekesi’nden sonra İzmir Müdafaai Hukuk Cemiyeti’ne girerek dış ilişkiler bölümünde çalıştı. Milli Mücadele için yaptığı çalışmalar yüzünden tutuklanarak, İstanbul'daki Bekirağa Bölüğü’ne gönderildi. İstanbul'un İşgali’nden sonra Malta'ya sürüldü. Malta’dan kaçarak Avrupa'ya gitti. Bir süre İtalya ve Almanya'da kaldıktan sonra Anadolu'ya geldi ve Milli Mücadele’ye katıldı. Birinci Lozan Konferansı’na giden heyette danışman olarak çalıştı. Konferansta bulunduğu sırada İzmir Belediye Başkanlığı’na seçildi. 1923 yılında Menteşe Milletvekili olarak TBMM'ye seçildi. 1924 yılında İsmet Paşa Hükümeti’nde Tarım Bakanlığı yaptı. Fethi Bey kabinesinde Dışişleri Bakanlığı’na getirildi. Hükümetin istifasıyla bu görevden ayrıldı. Üçüncü dönemde Muğla milletvekili oldu. Dördüncü İsmet Paşa kabinesinde İçişleri Bakanlığı’nda bulundu. Bundan sonra Atatürk'ün ölümüne kadar kurulan bütün hükümetlerde aynı görevi sürdürdü. Bu arada CHP genel sekreterliğine getirildi. 11 Kasım 1938 tarihinde bakanlık görevinden ayrıldı. Cumhuriyet gazetesinde makaleler yazdı. 1959 yılında İstanbul'da vefat etti.

ESERLERİ:
Siyasetin yanı sıra yazarlık yaptı. 1927-1937 yılları arasındaki konuşmaları ve yazıları kitap olarak yayımlandı. Ayrıca 1935-1938 yıllarındaki söylevlerinin bir bölümü, Türkçe ve Fransızca broşür olarak yayınlandı.

Çevirileri:

Daniel De Foe'dan Robinson Crouse (1923), Henri Berau'dan Şişko (1924), Charles Rist ve Charles Gide'den Günümüze Kadar İktisadi Mezhepler Tarihi (1927), Bukley'den Eski Yunan Masalları ve Mathiez'den Fransız İhtilali (1950) adlı eserleri dilimize çevirdi.




www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)