Mehmet Ali Gerede - (16.10.1939)
Dahiliye Nazırı


Yüzellilikler'den



Babası eski Zaptiye Nazırlarından Kamil Paşa, annesi Batmanlı Hafize Hanım’dır.

Kamil Paşa'nın babası Ali Paşa Macaristan'daki ihtilalden kaçıp Hersek'e yerleşti. Bunun için aile 'Hersekli' olark anıldı. Daha sonra yerleştikleri Gerede'den dolayı da 'Gerede' soyadını aldı.

Galatasaray Sultanisi’nde öğrenim gördü. Ticaret ve siyasetle ilgilendi. İngiliz bir hanım olan Eleanor Louisa Bendon ile evlendi.

Beyoğlu Mutasarrıflığında göreve başladı. Abdülhamid döneminde sürgüne gönderildi. Halep Mutasarrıflığı yaptı. Meşrutiyet'in ilanından sonra İstanbul’a döndü.

Mütareke dönemini başlarında partilerüstü bir kuruluş olma iddiasındaki Selameti Heyeti’nin kurucularındandı (1918).

Kısa bir süre sonra, Hürriyet ve İtilaf Fırkası’nın yeniden etkinlik kazanması için çaba gösteren kadroda yer aldı (1919).

1920 yılında İngiliz Muhipler Cemiyeti’nin fahri azalığına seçildi.

Dahiliye Nazırlığı sırasında Mustafa Kemal Paşa ile tanıştı. Onun ordu müfettişi olarak Samsun’a gitmesi konusunda etkin rol oynadı. Kurtuluş Savaşı sonrasında Mustafa Kemal ile görüşleri ayrıldı.

Adı bir yolsuzluk olayına karıştığından yeniden bakan olamadı.

Savaş sonunda işbirlikçi kabul edilerek Yüzellilikler listesinde yer aldı ve sürgün edildi. Ailesi ile birlikte önce Romanya’da, sonra Paris’te yaşadı.

Sürgünde yaşadığı Paris’te Zincire Vurulmuş Cumhuriyet (La République Enchainé) adıyla bir gazete çıkardı. İlk sayısı 1930’da çıkan gazetede, Cumhuriyet yönetimine ve Mustafa Kemal’e ağır eleştiriler yöneltti.

Ölümünden dört gün önce af yasasından yararlanarak Türkiye’ye döndü. 16 Ekim 1939 tarihinde İstanbul’da öldü.



www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)