Vecihi Hürkuş ( 6.1.1896)- (16.7.1969)
pilot, tayyareci



İstanbul, Arnavutköy Akıntıburnu'ndaki yalıda 6 Ocak 1896 tarihinde doğdu. Babası İstanbullu bir aileden Gümrük Müfettişi Faham Bey, annesi Zeliha Niyir Hanım'dır. Üç yaşında iken babası ölmüş, çok genç yaşında dul kalan annesi, üç küçük çocukla birlikte kayınbiraderi, Harbiye'de eskrim ve resim hocası olan Şekür Bey'in yanına sığınmıştır. Üç kardeşin ortancası olan Vecihi çok canlı ve hareketli bir çocuktu. İlkokulu Bebek'te okudu. Üsküdar'da Füyuzati Osmaniye Rüştiyesi ve Üsküdar Paşakapısı İdadisi'nden sonra sanata olan ilgisiyle Tophane Sanat Okulu'na geçti.

1912'de Balkan Harbi'ne eniştesi Kurmay Albay Kemal Bey'in yanında gönüllü olarak katıldı. Balkan Harbi sonunda Beykoz Serviburun'daki esir kampına kumandan oldu. I. Dünya Savaşı'na girerken Bağdat cephesine makinist olarak gönderildi. Orada bir uçak kazasında yaralanarak İstanbul'a döndü.

Yeşilköy'deki Tayyare Mektebi'ne girerek tayyareci oldu. I. Dünya Savaşı ve Kurtuluş Savaşı'nda tayyareci olarak görev yaptı. Kurtuluş Savaşı içinde Akşehir'de Jandarma Komutanı Ratip Bey'in kızı Hadiye Hanım'la evlendi. Gönül ve Sevim isimli iki kızı oldu. Sonraki yıllarda, İstanbul'da iken sevdiği, ancak Anadolu'ya geçtiği için ailesi tarafından kendisine verilmeyen İhsan Hanım'la evlendi ve Perran isimli bir kızı daha doğdu. Üçüncü kez 1950'de Hadiye Hanım'la yeniden evlendi.

Hayatının sonlarında çok sıkıntı çekti, uçamayacak duruma düşürülen uçaklarının sigorta giderleri ve bunların faizleri de borcuna eklendiğinden, vatana hizmeti dolayısıyla bağlanan çok yetersiz maaşına bile haciz kondu. Ankara'da anılarını yazdığı sıralarda beyin kanamasından komaya giren Vecihi Hürkuş, insanoğlunun Ay'a ayak basmak üzere uçtuğu gün olan 16 Temmuz 1969 tarihinde Gülhane Askeri Tıp Akademisi Hastanesi'nde hayata gözlerini yumdu.

ESERİ

Bir Tayyarecinin Anıları
Vecihi Hürkuş
YAPI KREDİ YAYINLARI

1915'ten başlayıp 1969'a kadar süren, coşkuları, sevinçleri, acıları, verdiği ibret dersleri ve öğrettikleriyle uzun bir uçuculuk serüveni.
Vecihi Hürkuş anılarını kaleme aldığı kitabı Bir Tayyarecinin Anıları'nda, Kafkas cephesinde ilk Türk hava zaferini kazanan; İzmir hava meydanına ilk giren ve işgal eden; İstiklal Savaşı'nda ilk ve son uçuşu yapan; ilk Türk askeri ve sivil tayyaresini inşa eden; ilk Türk özel tayyare mektebini açan; ilk sivil pilotları özellikle ilk Türk kadın pilotunu yetiştiren; ilk Türk deniz tayyaresini ve planörü inşa eden; ilk Türk özel hava yollarını kuran kişinin kendisi olduğunu anlatıyor.

Hiçbir devrin ve hiçbir kimsenin adamı olmayan Vecihi Hürkuş; Üstün yetenekli bir pilot, başarılı bir uçak mühendisi, havacılığa âşık bir idareci olarak sürdürdüğü yaşamını ekonomik sıkıntılar içerisinde tamamlıyor.

Başarı ve coşku dolu, buruk bir yaşamöyküsü....

Yayın Yılı: 2000
436 sayfa
2. Hm. Kağıt
13,5x21 cm
Karton Kapak
ISBN:9750802195
Dili: TÜRKÇE
Resimli




HABER

'Dünden Bugüne Vecihi Hürkuş’
20 Eylül 2012

'Dünden Bugüne Vecihi Hürkuş’ sergisi İnönü Stadı'nda bulunan BJK Müzesi'nde açıldı.

Türk havacılık tarihinin en önemli isimlerinden olan Vecihi Hürkuş, İnönü semalarında yeniden adını duyurdu.

BJK Müzesi ve ressam Nihat Evren Derman'ın çalışmaları sonucu organize edilen 'Dünden Bugüne Vecihi Hürkuş sergisi, kapılarını futbolseverler ve Türk havacılık tarihini merak edenlere açtı.

BJK Müzesi ve Vecihi Hürkuş Müzesi Derneği’ni bir araya getiren serginin galası, Beşiktaş Kulübü yöneticilerinin de katılımıyla dün gerçekleşirken, 10x8 m boyutlarındaki Vecihi XV'nin modeli sergilenmeye başladı.

BJK İnönü Stadı'ndaki sergi 20 Eylül -20 Ekim tarihleri arasında ziyaretçilere açık olacak. Öte yandan sergiye gelmek isteyen misafirler, ücretsiz olarak Vecihi Hürkuş'un projesini yakından görebilecek.

Sergide Vecihi Hürkuş’un ürettiği ‘Vecihi XV’ uçağının birebir boyutlardaki bir modelinin yanı sıra, Hürkuş’a ait çeşitli proje dökümanları, fotoğraflar ve objeler yer alıyor.

FİKRET ORMAN
Beşiktaş Kulübü Başkanı Fikret Orman, Dünden Bugüne Vecihi Hürkuş Sergisi ile ilgili olarak "Beşiktaş, sportif aktiviteleri dışında sosyal ve kültürel alanlarda da faaliyet gösteren bir kuruluştur. Genç nesile Beşiktaş sevgisini aşılamak için, futbol ve diğer branşlara verdiğimiz değeri BJK Müzesi’ne de vermemiz gerekmektedir. Genç bir futbolsever, futbol takımımızı ortalama 14 günde 1 defa İnönü Stadı’nda görebilirken müzemizi ise haftanın 6 günü ziyaret etme şansına sahiptir. BJK Müzesi, kazandığımız kupa ve madalyaları koruyup sergilemekten öte, şanlı tarihimizi genç nesile aktaran bir köprü vazifesi görmektedir. Dünden Bugüne Vecihi Hürkuş Sergisi’yle müzemizin kapsamını ve yelpazesini genişlettiğini görmekten dolayı gurur duymaktayız" ifadelerini kullandı.

BJK MÜZE BAŞKANI ZÜLAL GÖK
BJK Müzesi'nin, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı ilk ve tek spor müzesi olduğumuzu hatırlatan BJK Müze ve Tarih Kurulu Başkanı Zülal Gök, "Toplumumuza kültür-sanat alanlarında da hizmet veren bir kurum olma sağlam adımlarla ilerliyoruz. Türk Havacılık Tarihi’nde birçok ilke imza atan Vecihi Hürkuş ile ilklerin kulübü Beşiktaş’ımızı bir araya getiren bu önemli sergiyi hayata geçirmekten dolayı mutlu ve gururluyuz" dedi.

VECİHİ HÜRKUŞ DERNEĞİ BAŞKANI BAHADIR GÜRER
Tayyareci Vecihi Hürkuş Müzesi Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Bahadır Gürer şunları söyledi:

"Dünden Bugüne Vecihi Hürkuş Sergisi’nin, düşünce ve eylem olarak sadece geçmişten kesitleri önümüze getirmediğini, geçmişi bilmek ve geleceği görmek için ufuk açtığını çocuklara ve gençlere güç vereceğini, sahip olduğumuz değerleri ve onların değerlerini bilmemizi sağlayacak bu yaratıcı proje için BJK Müze ve Tarih Kurulu Başkan ve üyeleri ile sergi Genel Koordinatörü Ressam Nihat Evren Derman ve emeği geçen tüm çalışanlara gönülden teşekkür ediyoruz"

SANAT YÖNETMENİ N. EVREN DERMAN
Sergi Genel Koordinatörü ve Sanat Yönetmeni Nihat Evren Derman ise "Pilot Vecihi ismi, çoğunlukla Şener Şen’in “Gülen Gözler” filmindeki başarıyla karikatürize ettiği pilot karakterini anımsamamıza neden oluyor. Amacımız, Ertem Eğilmez’in adından esinlendiği Gerçek Vecihi’yi tanıtmak ve anılarını paylaşarak farkındalık yaratmaktı. Hürkuş’un yaptığı inanılması güç işleri sergide öğrenenler; değerli pilotumuza derin saygı ve hayranlık duyacaklardır. Bunun yanında Hürkuş ve Beşiktaş arasında da çok önemli bağların olduğunu saptadık ve bu detayları daha belirgin hale getirmeye çalıştık. Görsel tasarımı ve sıra dışı konseptiyle uzun yıllar hafızalardan silinmeyecek bir sergi hazırladığımızı düşünüyorum" şeklinde konuştu.







www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)