1925 yılında İstanbul'da doğdu. Saint Michel Lisesi ve Yıldız Teknik Üniversitesi'nden mezun oldu. Fransa'da çelik konstrüksiyon konusunda ihtisas yaptı. Çelik inşaat, metal eşya ve elektronikte birçok ilklerin Türkiye'de üretilmesine öncü oldu. İstanbul Sanayi Odası, İktisadi Kalkınma Vakfı, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu, Türk-Fransız İş Konseyi ve Metal Eşya İşverenleri Sendikası'nın kurucu üyesidir.
28 Ocak 1993 tarihinde gerçekleştirilen suikast girişiminden kurtuldu.
7 Ekim 2020 tarihinde İstanbul'da vefat etti.
AİLE:
İşadamı Profilo Holding İcra Kurulu Üyesi ve eski milletvekili Cefi Kamhi'nin babasıdır. Ressam, iç mimar ve iş kadını Melda Kamhi'nin büyükbabasıdır.
HABER
İşadamı Hayati Kamhi'nin şüpheli ölümü! 4 Haziran 2012
İşadamı Jak Kamhi'nin oğlu Hayati Kamhi, Üsküdar'daki evinde ölü bulundu.
Hayati Kamhi (62), Çengelköy'deki evinde silahla başından vurulmuş olarak bulundu. Kamhi'nin evine gelen Olay Yeri İnceleme Şube Müdürlüğü ekiplerinin incelemeleri sürerken, iş adamının intihar etmiş olabileceği üzerinde duruluyor.
Hayati Kamhi’nin eşi Camilla Kamhi fenalık geçirdi. Camilla Kamhi için özel bir hastaneden ambulans çağrıldı. İntihar haberi üzerine İsrail Başkonsolosluğu’ndan görevliler de geldi.
Hayati Kamhi kimdir?
Elektrik mühendisliği okuyan Hayati Kamhi, İstanbul’daki önde gelen yat tersanelerinden Proteksan Turquoise A.Ş. ile tekne ve üst yapılar inşa eden Çelik Yat A.Ş.nin kurucusu ve sahibiydi. Daha önce de Cenevre’deki Farimex SA ve Elektronal Elektronik A.Ş.’yi kurmuştu. Hayati Kamhi "karışıklık" yüzünden Türkiye’yi 1980’lerde terk edip Cenevre’ye yerleşti. Hayati Kamhi, tam 22 yıl sonra "Türkiye’nin iyi bir noktaya geleceğini" gördüğünü belirterek Türkiye’ye dönmüştü.
Hayati Kamhi, üç oğlu bulunan Musevi cemaatinin önemli isimlerinden Jak Kamhi'nin en büyük çocuğuydu. Cefi Kamhi'nin de ağabeyi olan Hayati Kamhi'nin iki eşinden toplam üç çocuğu bulunuyor.
HABER
Kamhi Ailesi'nin iş dünyasındaki varlığı 4 Haziran 2012
Musevi Kamhi Ailesi’nin iş dünyasındaki varlığı yarım yüzyılı aşkın bir süre öncesine dayanıyor. Kamhi Ailesi, Türkiye’de ilk kez 1954 yılında profil doğrama işini gerçekleştirdi. Aile, birkaç yüz metrekarelik kiralık işyeri ile Profilo’nun temelini attı. Profilo Grubu, ev aletleri alanında soğutucu ile başladığı üretimini elektrikli ev aletleri ve elektronik ürünlerin üretimi ile sürdürdü.Musevi Kamhi Ailesi’nin iş dünyasındaki varlığı yarım yüzyılı aşkın bir süre öncesine dayanıyor. Kamhi Ailesi, Türkiye’de ilk kez 1954 yılında profil doğrama işini gerçekleştirdi. Aile, birkaç yüz metrekarelik kiralık işyeri ile Profilo’nun temelini attı. Profilo Grubu, ev aletleri alanında soğutucu ile başladığı üretimini elektrikli ev aletleri ve elektronik ürünlerin üretimi ile sürdürdü.
Jak Kamhi’nin başında bulunduğu Aile, 1971 yılında şirketlerini Profilo Holding A.Ş. çatısı altında bir araya getirdi. 6 bini aşkın kişinin çalıştığı Profilo Holding’de üretilen ürünlerin önemli bir bölümü ihraç ediliyordu. Grubun cirosu 1 milyar dolar seviyesine ulaştı.
1972'DE TELEVİZYON ÜRETİMİ BAŞLADI
Profilo Holding’in kurucucu Jak Kamhi, İstanbul Sanayi Odası, İktisadi Kalkınma Vakfı, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu’nun kuruculuğu yanı sıra uzu yıllar TÜSİAD yönetim kurulunda görev aldı.
Holding bünyesindeki Profilo Telra şirketi 1972’de üretimine siyah beyaz televizyon üreterek başladı. Profilo Telra 1991 yılında Çerkezköy’deki yeni üretim yerine geçmişti. Kamhi Ailesi aynı zamanda Mecidiyeköy'deki Profilo Alışveriş Merkezi’nin de kurucusuydu. Jak Kamhi'nin ortanca oğlu işadamı Cefi Kamhi ise 1995-99 döneminde DYP'den İstanbul Milletvekilliği yaptı.
2000'Lİ YILLARDA ZORA GİRDİ
Türkiye’nin en büyük şirketleri listesinde adı sıklıkla yer alan Profilo Holding için zorlu süreç 2000’li yılların ortasında başladı. Yüksek borçları nedeni ile zorlu bir sürece giren Profilo Telra iflas sürecine girdi. Profilo Telra’nın bankalar, tedarikçiler ve işçilere 290 milyon TL dolayında borcu bulunuyordu. Bazı tedarikçiler şirketin iflasını istemişti. Profilo Telra’nın kurucusu Jak Kamhi de bu süreçte şirketin Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı bıraktı. Profilo Telra, Grubun en büyük şirketi olarak öne çıkıyordu. İflas davaları sonrası şirketin üretimi önemli ölçüde azaltılmıştı.
HABER
Filistin'de serbest bölge kurulması fikri benimdir Teselliyi deli gibi çalışmakta arıyorum Vahap Munyar Hürriyet 25 Kasım
EKONOMİ Bakanı Zafer Çağlayan’la Fransa’ya resmi ziyaretinden dönerken THY’nin Paris-İstanbul uçağında Profilo Holding Yönetim Kurulu Başkanı Jak Kamhi ile karşılaştık.
Büyük oğlu Hayati Kamhi’nin intiharı sonrası ilk kez karşılaştığım için öncelikle Allah’tan sabır diledim: - Başınız sağolsun, Allah sabır versin.
- Allah kimseye evlat acısı vermesin. Allah kimseyi böyle bir acıyla sınava tabi tutmasın. Dayanılması imkansız bir acı yaşıyorum.
87 yaşında olduğunu dikkate alarak çalışma temposunu sordum:
- Yaşadığım acı karşısında teselliyi çalışmakta arıyorum. Deli gibi çalışıyorum. Şirketlerdeki en büyük dayanağım olan büyük oğlumu, Hayati’yi de kaybettikten sonra işler yeniden tümüyle bana düştü. Ayrıca, böyle bir acıyı unutmak, hafifletmek mümkün değil ama yine de teselliyi deli gibi çalışmakta arıyorum.
- Hangi alanlarda faaliyetleriniz sürüyor?
- Profilo Holding aynen yoluna devam ediyor. Profilo Telra televizyon üretiyor. Ayrıca bazı inşaatlarımız var.
- Profilo Alışveriş Merkezi nasıl gidiyor?
- Çevresinde yeni yeni alışveriş merkezleri açıldığı için eski temposu yok. Ancak, başta sinemalar olmak üzere biz orayı biraz da kültür-sanat merkezi hizmeti veren konuma taşıdık. O yanıyla ilgi görüyor.
- Ortanca oğlunuz Cefi Kamhi ne yapıyor? O şirketlerinizle ilgileniyor mu? En son kendisine ait Yalıkavak Marina’yı da satmıştı.
- Biliyorsunuz bir dönem milletvekilliği yaptı. O daha çok siyasetle uğraşmayı seviyor.
Bu noktada küçük oğlu Kerim Kamhi’nin İstanbul Galata’da ortağı bulunduğu otele değindi:
- Benim çocuklarım genellikle kendi işlerini yapmayı seçti. Örneğin küçük oğlum Galata’daki Georges Hotel’e ortak. Oradaki işleri iyi gidiyor.
- Profilo’daki dayanıklı tüketim malları üretimi işindeki yabancı ortağınızla sorunlarınız vardı. Hangi aşamada?
- BSH’la mahkememiz sürüyor. Bizi çok zarara uğrattıklarını düşünüyoruz. O nedenle haklarında 500 milyon doları aşan tazminatı içeren dava açmıştık. İlk mahkemeyi kazandık. Temyize götürdüler. Oradaki sonucu bekliyoruz.
- O kadar tazminatı alabileceğinizi düşünüyor musunuz?
- Kararı mahkeme verecek. İlk davayı kazanmış olmak bizim için önemli bir gösterge.
Jak Kamhi, BSH gibi dünya deviyle uzun süredir hesaplaşırken, üstüne evlat acısı eklendi...
87 yaşında o tempo ve acıya dayanması hiç de kolay değil...
Şimon Perez’le birlikte Hollande ile görüşecektik
PROFİLO Holding Yönetim Kurulu Başkanı Jak Kamhi’ye Paris seyahatinin gerekçesini sordum:
- Paris’te evimiz var. Arada gider, hem dinlenir, hem de önde gelen birçok dostumuzla görüşme fırsatı yaratırız.
Bu noktada İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres’le yaptığı, ancak gerçekleşmeyen planını paylaştı:
- 15 Kasım’da Şimon Peres de Paris’e geçecekti. Birlikte Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande ile görüşecektik. Gazze’deki gelişmeler üzerine Şimon Peres programını değiştirmek durumunda kaldı.
Yaser Arafat da bana danışırdı
JAK Kamhi, anılarını “Yaşadıklarım ve Gördüklerim” başlıklı kitapta topladığını belirtip, henüz yayınlanmamış olsa da oradan bir ayrıntı aktardı:
- Filistin’in ölen lideri Yaser Arafat’la çok iyi bir ilişkimiz vardı. Bana hep, “Bu işi nasıl çözeceğiz?” diye sorardı.
- Ne tür öneriler sundunuz?
- Örneğin bir serbest bölge kurulması benimdir. Bunun sağlanabilmesinin ilk adımı olan Ankara Anlaşması’na da ben vesile yarattım. Çünkü, özellikle Filistin tarafına ekonomik açıdan rahatlık sağlayacak bu formül, barışı da beraberinde getirebilecekti.
- Daha sonra Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) bu projeyi sahiplendi, üçlü görüşmeleri yoğunlaştırdı ama henüz sonuca varamadı.
- Ortak organize sanayi bölgesinin bir an önce kurulmasında, Filistinliler’e iş kapısının açılmasında yarar var.
İsrailli, ‘Netanyahu gitsin, Antalya yolu açılsın’ istiyor
JAK Kamhi’nin hangi sıklıkta İsrail’e gittiğini merak ettim:
- Yılda en az 2-3 kez İsrail’e giderim. Türkiye ile yaşanan gerginlikten sokaktaki İsrailli hiç memnun değil.
Taksi şoförleriyle yaptığı sohbetlerden örnek aktardı: - İsrail’e gittiğimde benim Türkiye’den bir Musevi olduğumu öğrenen taksi şoförleri, “Antalya’yı çok özledik. Netanyahu seçimi kaybetse de bize Antalya kapısı yeniden açılsa” diyorlar.
Jak Kamhi ile sohbet ederken kısa süre önce Londra’daki Turizm Fuarı’nda İsrail’den Türkiye’ye turist getiren Easy Travel’in CEO’su İzi Madem’in Kültür ve Turizm Bakanlığı Müsteşarı Özgür Özarslan’a dert yanışını anımsadım:
- Sayın Müsteşarım, İsrail’den Türkiye’ye gelen turist sayısı 500 binden 50 bine kadar indi. Ne zaman eski günlere dönebileceğiz?
Turizmi siyasi gerginlikten arındırma yolunu bulamaz mıyız?
Bu ayrıntıyı aktardıktan sonra Jak Kamhi’ye sordum:
- Netanyahu, gelecek seçimleri kazanabilir mi?
- Netanyahu, Türkiye’ye dönük bütün hataları içerdeki seçim hesapları nedeniyle yapıyor. Gerginliğin kendisine daha fazla oy kazandıracağını düşünüyor ama yanılıyor. Bu kez seçimi kaybetme ihtimali yüksek.
ABD, İran’da Humeyni’yi desteklerken karşı çıktım
JAK Kamhi, “Bu da kitapta yer alıyor” diye anlattığı anılarıyla gerek Türkiye’ye, gerekse bölgemize dönük planların ilk günlerinden itibaren işlerin içinde olduğu izlenimi verdi:
- ABD, İran’da şah dönemini sona erdirip, Humeyni’yi ülkede yönetime taşıma planları yaparken bazı görüşmelere ben de katıldım. O dönemin yetkililerini hep, “Humeyni’nin İran’da iş başına geçmesi bölgemiz için iyi olmaz” diye uyarılarda bulundum. Ancak, dinlemediler.
- Kitabınız ne zaman yayınlanacak?
- Aslında hazır. Ancak, oğlum Hayati’nin vefatı üzerine biraz beklemeye karar verdim. Ayrıca, BSH’la olan davamızın bitmesi sonrası yayınlamam daha iyi olabilir.
İspanya’yı AB’de destekledim, vergiye bakmadan pasaport verdi
JAK Kamhi, 3 saatlik uçuş boyunca anılarından örnekleri, “Kitapta bu da var” diye sıraladı:
- Bana ABD’den de, Fransa’dan da çok vatandaşlık teklifleri geldi. Onları kabul etmedim ama İspanya’nın vatandaşlığını kabul ettim. Eşimle benim İspanyol pasaportumuz da var.
- Neden İspanya?
- İspanya’nın AB’yle tam üyelik müzakereleri sık sık kesiliyordu. AB’nin kurallarına müzakelerin kesilmesini önleyecek bir madde koydurdum. Böylece İspanya’nın AB’ye tam üyelik yolu açıldı. İspanya Kralı da bize, “İspanya’da ikamet etme, vergi ödeme şartı olmaksızın size pasaportu veriyoruz” dedi. Ben de kabul ettim.