|
|
Muhtar Avezov
( 1897)- (1961)
yazar
Kazak Edebiyatı
Muhtar Omarhan oğlu Avezov
28 Eylül 1897 tarihinde Doğu Kazakistan (Semey) şehrinde Şingiz Dağı’nda doğdu. Burası büyük Kazak bilgesi Abay'ın da doğum yeridir. Ailesi Kocalar veya Haşımiler diye adlandırılır. Çağdaş Kazak edebiyatının şekillenmesinde önemli bir yeri vardır. Kazak destanları ve genel Türk edebiyatı ile ilgili ilmi çalışmalar yaptı. 4 ciltlik Abay Yolu romanıyla tanındı. Bir çok hikaye, deneme, çeviri ve araştırma eserleri vardır. 1917 yılında Enlik - Kebek oyununu yazdı.
27 Haziran 1961 tarihinde vefat etmiştir.
ESERLERİ:
Abay Yolu (4 ciltlik roman)
Kökserek
Karaş-Karaş
Enlik-Kebek
AİLE
Muhtar Avezov, üç evlilik yaptı. Eşlerinin adı Reyhan, Kamile ve Valentina'dır. Çocuklarının ismi ise Mualime, Çokan, Eldes, Leyla ve Murat'dır.
ÖZBEK TÜRKÇESİYLE BİYOGRAFİSİ
Muxtor Avezov - mashhur qozoq yozuvchisi, qozoq adabiyotining zabardast vakillaridan. Yozuvchi Semey (Semipalitinsk) da Chingiz ovulida 1897 yilda tug‘ilgan. Yosh Muxtor kichkinaligidan Abay she’rlari bilan tarbiya topdi, dastlab rus maktabida, keyinchalik o‘qituvchilar seminariyasida, 1923-1928 ynllarda Leningrad Davlat Universitetining til va ma’naviy madaniyat fakultetida, 1930 yilda ToshDU asiiranturasida o‘qiydi. Muxtor Avezovning ijodi 1917 yildan so‘ng boshlangan. Dastlab hikoya va ocherklar, dramalar yozgan. 20-yillardan Abay ijodiy merosini to‘play boshladi, Abayshunoslikka asos soldi. U 1961 yil 65 yoshila vafot etdi.
Asarlari: «Abay» tragediyasi, «Abay», «Abay yo‘li» romanlari, «Ko‘blandi», «Ayman va Cho‘lpon», «Tungi sarin» kabi asarlar va boshq.
HAKKINDA YAZILANLAR
Kazak Edebiyatının Belli Başlı Temsilcileri
Bünyamin ÖZGÜMÜŞ
Yağmur Sayı: 16, Temmuz-Ağustos-Eylül 2002
Çağdaş Kazak edebiyatında Muhtar Avezov (1897-1961)’un da ayrı bir yeri vardır. Kendisi, Kazak destanları ve Türkistan Türk edebiyatı ile ilgili ilmî çalışmalar yapmıştır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi en önemli eseri, 4 ciltlik Abay Yolu adlı devâsâ romanıdır. Bu romanda Avezov, Kazakların bir çoğunun kendisine rehber olarak kabul ettiği Abay’ın hayatını ve fikir yapısını çok ince ayrıntılara inerek, belgelerle ortaya çıkarmıştır.
Denilebilir ki, Kazak halkının yüzlerce yıllık kültür birikimi, Abay’ı; Abay, Muhtar Avezov’u; Avezov da, Abay Yolu’nu meydana getirmiştir. Avezov’un bu romandan başka pek çok hikâye, deneme, çeviri ve araştırma eserleri de bulunmaktadır. Bir de onun, konusunu doğrudan Kazak halkından aldığı oyunları vardır. Bu oyunlar, Kazak tiyatrolarında bugün de sergilenmektedir.
Avezov’tan başka Kalkaman Abdulkadirov, Kasım Amanjol, İsa Baykazov, Gapit Müsrepov, Tahir Jarıkulu, Kaljan Jarıkulı, Ali Ospanov, Aliasker Togmagambetov ve Abdullah Tagıbayev gibi edip ve âlimler de Kazakların 20.yüzyıldan sonra yetiştirdikleri önemli kültür adamlarındandır.
|
Siz de biyografi.net'te yer alabilirsiniz
"
İyi ki, biyografi.net var!" |
|
