Ali Fuat Cebesoy ( 1882)- (1968)
asker, siyaset adamı, büyükelçi, yazar


TBMM Eski Başkanı



1882 yılında İstanbul'da doğdu. Harp Okulu'nda Mustafa Kemal ile aynı sınıfa düşmesi bir bakıma geleceğini tayin etti. Beyrut'ta kıta hizmetine başladı. 1908'deki Roma Askeri Ateşeliği dışında, askerlik hayatı çok hareketli geçti. 1911 yılında Trablus'ta savaş başlar başlamaz oraya ilk gidenler arasındaydı. Balkan Savaşı sırasında Karadağ'da, Yanya Kalesi'nde, Pista ve Pisani muharebelerinde, 1. Dünya Savaşının başında tümen komutanı olarak katıldığı Kanal Hareketinde, büyük başarılar gösterdi. İstanbul Hükümeti'nin İçişleri Bakanı, Mustafa Kemal'in görevsizliğini bir genelgeyle açıklayınca Ali Fuat Paşa'da kendi bölgesindeki valilere ve mutasarrıflara kendisinden gelecek emirlere göre hareket edilmesini bildirdi (1919). Ayrıca, her tarafta Müdafaa-i Hukuk ve Reddi İlhak Cemiyetlerinin kurulacağını ilgililere hatırlattı. Bu çabaları takdirle karşılandığı için, Sivas Kongresi sonrasında, Umum Kuvayı Milliye komutanı olarak görevlendirildi. Kendisini çekemeyenlerce, Çerkez Ethem taraftarlığıyla suçlandı. Doğru olmadığı sonradan belgelerle ortaya konan bu suçlama üzerine, ayaklanmaların bastırılmasından sonra, Ankara'ya çağrılarak Moskova Büyükelçiliğine atandı. Mustafa Kemal'in talimatını yerine getirmekle yükümlü olduğu bu zor görevi başarıyla yürüttü. 10 Mayıs 1921'de Ankara'ya dönerek Mecliste siyasi çalışmalarına başladı. Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti başkanlığını yaptı. 1925'te Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının kurucuları arasında yer aldı. Ertesi yıl (1926) İzmir Suikasti dolayısıyla tutuklandı. Yargılandı ve beraat etti. İkinci dönem siyasi hayatı, İnönü'nün Cumhurbaşkanlığı yıllarında başladı. Milletvekili olarak tekrar Meclise girdikten sonra Bayındırlık Bakanlığı (1939-1943) ve bir ara TBMM Başkanlığı da (1947-1950) yaptı. 1968 yılında öldü.

ESERLERİ:

Sınıf Arkadaşım Atatürk
Okul ve Genç Subaylık Anıları
Ali Fuat Cebesoy
İnkilap Kitabevi / Atatürk İle İlgili Kitaplar

Mustafa Kemal'i altmış yıl önce bir cuma akşamı tanımıştım. Harp Okulu'nda ve Harp Akademesi'nde sınıf arkadaşımdı. 1905 yılı başlarında birer Kurmay Yüzbaşı olarak şanlı Türk Ordu'suna katıldık. Önce Suriye'de Beşinci, sonra da Makedonya'da Üçüncü Ordu'larda kurmay stajlarımızı birlikte yaptık. İttihat ve Terakki Cemiyeti'nde aynı safta bulunduk. Mücadelelerimiz ortaktı. Hürriyet hareketlerinde de birlikte çalıştık. Bu kitap, okul ve genç subaylık hayatımızın anılarını içine almaktadır. -Ali Fuat Cebesoy-



HAKKINDA YAZILANLAR

Ali Fuad Cebesoy
(1882-10 Ocak 1968)
Ayfer Özçelik
Akçağ Yayınları / Biyografi İnceleme Dizisi

... Türk Milli Mücadele Tarihi'ne yeni bilgiler ilave edeceğine inandığımız bu çalışmamız, ilmi ölçüler içinde yapılacak başka biyografik eserlerle daha iyi anlaşılacak, yorumlanacak ve en önemlisi Türk Tarihi'nin önemli bir devresini yani Milli Mücadele ve onun ayrılmaz bir parçası olan Türk İnkılapları ve İnkılapçılarının hayatı gözler önüne serilecektir.
-Ayfer Özçelik-




ENGLİSH BİOGRAPHY

Ali Fuat was born in Istanbul in 1882. He graduated from the War Academy in 1905 and after postings in Beirut and Salonica, in 1908, he was assigned to the Turkish Embassy in Rome as military attaché. He had to return to Istanbul in 1911, when war broke out between Turkey and Italy in Libya.

Ali Fuat was appointed to the Ioanina Corps in 1912 and during the Balkan War he took part in the defense of Ioannina (in Turkish: Yanya, in modern day Greece). In the World War, he fought against the Russians in the Caucasus and against the British in Palestine. In 1917, he was made a General.

After the armistice, Ali Fuat Paşa came to Istanbul and established contact with Mustafa Kemal. He took an active part in the national resistance and although he was expelled from the army by the Sublime Porte, the Ankara government assigned him the command of the forces in the western part of Anatolia. When the Grand Assembly was opened on 23 April 1920, he was elected a deputy from Ankara.

In November 1920, he left the command of the western front in the War of Independence to İsmet Paşa and went to Moscow as the Turkish Ambassador to the Soviet Union. He signed the Moscow Agreement with the Soviet Union on behalf of the Ankara government.

Ali Fuat Paşa returned to Turkey in 1922 and remained active in the parliament until 1927, when he decided to retire. He could not stay away from active politics for too long, he was elected to the parliament again in 1933 and he remained there until the military coup of 1960. Ali Fuat Paşa passed away on 10 January 1968.




www.biyografi.net (Binlerce Biyografi)